Η προπονητική φιλοσοφία του Luca Banchi

  Γεννημένος το 1965 στο Grosseto της Τοσκάνης, ο Ιταλός προπονητής ξεκίνησε την καριέρα του στους πάγκους από τις χαμηλότερες κατηγορίες (Vigna di Valle, Firenze) και ξεχώρισε όταν κατέκτησε τρεις συνεχόμενες φορές (1995-97) τα εθνικά πρωταθλήματα με τις ομάδες νέων της Livorno, στην οποία έμεινε για μια δεκαετία (1987-1997). Ήδη βοηθός προπονητής στις εθνικές νέων και εφήβων της Ιταλίας, έγινε πρώτος προπονητής στην ανδρική ομάδα της Livorno το 1997 και έμεινε έως το 1999. Η Trieste του έδωσε την ευκαιρία να δουλέψει στην LegaBasket (1999-2001) και η ιταλική ομοσπονδία τον έχρισε βοηθό στην ομάδα under-20 και πρώτο προπονητή στην εθνική ομάδα που έπαιξε στους Μεσογειακούς αγώνες του 2001 στην Τυνησία.

  Την επόμενη τριετία επέστρεψε στη Livorno και το 2004 πήγε στην Trapani για μία σεζόν και την επόμενη στη Jesi. Το 2006, o Simone Pianigiani τον έφερε στη Montepaschi Siena ως βοηθό του, όπου έμειναν μαζί μια εξαετία, ενώ το 2009 ήταν βοηθός στην εθνική Ιταλίας στο Ευρωμπάσκετ της Πολωνίας (με πρώτο τον Pianigiani). Ανέλαβε για μια περίοδο head coach στη Siena (όταν ο Pianigiani πήγε στη Fener), και έπειτα στην Armani Milano (2013-15) και στην Torino (2017-18). Τη φετινή σεζόν αντικατέστησε τον Andrea Trincchieri στον πάγκο της Brose Baskets Bamberg, όμως η συνεργασία τους δεν συνεχίστηκε και πλέον είναι ο head coach της ΑΕΚ.

  Ο τρόπος παιχνιδιού της Siena και της Armani παρουσιάζει αρκετά κοινά στοιχεία, με κύριο χαρακτηριστικό το 4 out-1 in στην επιθετική λειτουργία τους, αφού ο Banchi και στις δύο ομάδες διέθετε power forward με καλό σουτ και center με αθλητικά προσόντα, ενώ πάντα είχε guards ικανούς να σουτάρουν και να παίξουν 1vs1. Οι αποστάσεις των παικτών (spacing) είναι σημαντικές, αφού έτσι δημιουργούνται χώροι για εκτέλεση και σε κατάστάσεις pick n' roll, οι υπόλοιποι παίκτες πάντα κινούνταν με την πορεία της μπάλας, έχοντας πάντα έναν δεινό σουτέρ στην "πλάτη" του χειριστή. 

  Στην Armani Milano, χρησιμοποίησε πολύ μια επίθεση με διάταξη Horns και αρκετές επιλογές: pick n' roll / pop ή hand-off, stagger screen και λιγότερο post-up του ψηλού.

Οι επιλογές της επίθεσης Horns που έπαιζε η Armani Milano (2013-15)

  Στο παρακάτω βίντεο τα highlights από τον αγώνα στο ΣΕΦ εκείνης της σεζόν, στον οποίο οι Ιταλοί κέρδισαν 86-88 με κύριο όπλο τους τις pick n' roll καταστάσεις.

Ολυμπιακός-Armani Milano 2014

  Τη μοναδική χρονιά που ήταν head coach της Siena, ο Luca Banchi είχε ως βασική επίθεση την 1-4 high, με επιλογές για back door, pin down, stagger screen ή flare screen και side pick n' roll / pop.

Οι επιλογές της επίθεσης 1-4 high που έπαιζε η Montepaschi Siena (2012-13)

  Στο βίντεο που ακολουθεί μπορούμε να δούμε τα επιθετικά plays της Siena τη συγκεκριμένη σεζόν, τα οποία περιλαμβάνουν choice, floppy action, turnout screen κλπ, αλλά με περισσότερο συχνή κατάληξη το pick n' roll. Επίσης παρατηρούμε και την αμυντική τακτική που εφάρμοσε ο Banchi στο man-to-man αλλά και τις άμυνες ζώνης που έπαιζε.

Montepaschi Siena 2012/13 scouting video

  Είναι προφανές ότι ο 52χρονος τεχνικός στηρίζεται σε περιφερειακούς με ικανότητα στο σουτ και το παιχνίδι 1vs1 και σε ψηλούς με αθλητικά προσόντα και ικανότητα στο σουτ, οπότε είναι ενδιαφέρον να δούμε τις επιλογές του στους παίκτες που θα στελεχώσουν την ΑΕΚ την ερχόμενη αγωνιστική περίοδο. Αμυντικά χρησιμοποιεί συχνά άμυνες ζώνης, ενίοτε και πιεστική άμυνα με παγίδες, ενώ στο man-to-man έχει ως προτεραιότητα την κάλυψη της ρακέτας και χρησιμοποιεί συχνά αλλαγές στα pick n' roll.

Η προπονητική φιλοσοφία του David Blatt στην άμυνα

  Ο Davit Blatt έχει τη δική του προπονητική φιλοσοφία όσον αφορά την ομαδική άμυνα, χρησιμοποιώντας συχνά άμυνες ζώνης με προσαρμογές (match-up zone). Στην Benetton Treviso με διάταξη 1-1-3 (αλλιώς γνωστή και ως "Τ") και αλλαγές στα pick, ενώ στη Maccabi Tel-Aviv με διάταξη 1-3-1 και τον Σχορτσανίτη να ακολουθεί συνεχώς τον αντίπαλο center.
  Επιπλέον, έχει χρησιμοποιήσει και πιεστικές άμυνες στα 3/4 ή και σε όλο το γήπεδο με παγίδες, με σκοπό να υποχρεώσει σε λάθος τους αντίπαλους περιφερειακούς ή απλώς να δυσκολέψει την επίθεση της αντίπαλης ομάδας.

1-1-3 Match-up Zone Defense

 Στα σχήματα 1-5 βλέπουμε πώς αντιμετωπίζεται ένα πολύ κοινό play, το Horns set pick n'roll, με τη διάταξη 1-1-3 και κάνοντας αλλαγές στα pick, με τον center να προστατεύει τη ρακέτα.

1-1-3 Match-up Zone - vs. Horns set pick n' roll

Στα σχήματα 6-8 βλέπουμε πώς αντιμετωπίζεται το spread pick n' roll, ένα pick στην κορυφή του τριπόντου με 2 επιθετικούς στην "πλάτη" και κενό στη μια πλευρά με τον 2 (συνήθως σουτέρ) στη γωνία. Ο αμυντικός του παίκτη με την μπάλα τον οδηγεί αντίθετα από το pick (side defense, στις ΗΠΑ το λένε "ice") και στην πλευρά που είναι περισσότεροι αμυντικοί.

1-1-3 Match-up Zone - vs. Spread pick n' roll

 

Στα σχήματα 9-12 βλέπουμε την αντιμετώπιση του choice (screen επιλογής) και side pick είτε από τον center (5) είτε από τον power forward (4), όπου ο πρώτος αμυντικός (Χ1) παίζει σημαντικό ρόλο.

1-1-3 Match-up Zone - vs. Choice set & Side pick n' roll

  Τη σεζόν 2013-14 ο Blatt κατέκτησε την Ευρωλίγκα με την Maccabi, έχοντας ως βασικό ψηλό τον Σοφοκλή Σχορτσανίτη, τον οποίο και προσπάθησε να προστατεύσει στην άμυνα, παίζοντας άμυνα προσαρμογής με διάταξη 1-3-1 και τελευταίο τον Έλληνα center. Η διαφορά από την παραδοσιακή ζώνη 1-3-1 ήταν ότι οι αμυντικοί ακολουθούσαν τα κοψίματα ("υπερφορτώσεις") των αντιπάλων και ο Σχορτσανίτης ακολουθούσε τις κινήσεις του αντίπαλου ψηλού βοηθώντας στα pick, αλλά χωρίς να μένει πάνω στους περιφερειακούς της αντίπαλης ομάδας.

1-3-1 match-up zone

Εκτός από την άμυνα στο μισό γήπεδο, στο παρακάτω βίντεο παρατηρούμε τις πιεστικές άμυνες που έπαιζε την ίδια χρονιά. 

- Πιεστική άμυνα ζώνης 2-2-1 με παγίδες, που στο μισό γήπεδο γίνεται ζώνη 2-3. Ο σκοπός είναι να οδηγήσει τον αντίπαλο point guard σε λάθος κάνοντας την πρώτη παγίδα μπροστά από το κέντρο του γηπέδου και μετά οι αμυντικοί να επιστρέψουν, με τον ψηλό να προστατεύει τη ρακέτα.

- Man-to-Man με παγίδα στην πλάτη του point guard.

- Πιεστική άμυνα ζώνης 1-2-1-1 με παγίδες κοντά στην πλάγια γραμμή.

Πιεστικές άμυνες με παγίδες

Η προπονητική φιλοσοφία του David Blatt στην επίθεση

  Ο ερχομός του David Blatt στον Ολυμπιακό έκανε σίγουρα πολύ "θόρυβο", κάτι που δικαιολογείται και από την καριέρα του Αμερικανοισραηλινού προπονητή (Maccabi Tel Aviv, Dynamo St. Petersburg, Benetton Treviso, Εθνική Ρωσίας, Efes Pilsen, Dynamo Moscow, Άρης, Cleveland Cavaliers και Darussafaka), αλλά και τους τίτλους που έχει κατακτήσει (Euroleague, Eurocup και Eurobasket), ενώ είχε συμμετοχή και στο τελευταίο πρωτάθλημα των Cavs (2016).

  Όσον αφορά την επιθετική φιλοσοφία του στο παρκέ, ο coach Blatt έχει παρουσιάσει ομάδες που παίζουν σε υψηλό ρυθμό όχι μόνο στο transition αλλά και στο μισό γήπεδο. Βασιζόμενος στις αρχές της Princeton offense του σπουδαίου Αμερικανού προπονητή Pete Carril, τις οποίες διδάχθηκε από τον ίδιο αφού ήταν παίκτης του στο Princeton University για 4 χρόνια (1977-1981), η τακτική του προσέγγιση στην επίθεση περιέχει κίνηση χωρίς την μπάλα, off-ball screens, κοψίματα στην πλάτη της άμυνας και τον ψηλό της ομάδας να εμπλέκεται άμεσα ως δημιουργός από το low και το high post. Φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείπει και το pick n' roll, μια συνεργασία την οποία ο 59χρονος τεχνικός έχει εμπλουτίσει με dribble hand-off, flare screen και back screen στον παίκτη του screener (αυτό που λέγεται pnr "spain" action), αλλά και floppy action.

  Κοινό χαρακτηριστικό όλων των επιλογών είναι οι αποστάσεις (spacing) και η διάταξη 4 out-1 in, που επιτρέπει το 1vs1 με πρόσωπο στο καλάθι αλλά και τις συνεργασίες 2 & 3 παικτών στη μια πλευρά του γηπέδου. Ας δούμε όμως τις βασικές επιλογές της επίθεσης Princeton, τις οποίες εφάρμοσε με μεγάλη επιτυχία τη σεζόν 2013-14, όταν και κατέκτησε την Ευρωλίγκα με τη Maccabi.

Princeton Offense - Low post series

      o 1 πάσα στο πλάι και κόβει στην απέναντι γωνία, πάσα στον 5 στο low post

         ο 3 στήνει screen για τον 4, ο οποίος μπορεί να κόψει στο καλάθι ή στο πλάι για σουτ

 αν δεν έχει πάσα στο low post, o 3 κάνει τρίπλα προς το high post και o 4 κόβει στο καλάθι, ο 3 κάνει πάσα στον 2 και παίρνει back screen από τον 5

  

Princeton Offense - Point series

Ξεκίνημα με πάσα στον 4 και ο 5 κάνει back screen για τον 1

 Option 1: ο 2 βγαίνει από screen του 4 και ο 5 κάνει dribble hand-off στον 2 που κάνει drive
("Away" option 1)

 Option 2: o 2 κόβει back door και ο 4 κάνει pop out, o 5 έχει πάσα στον 2 ή πασα στον 4 και pick. Στη δεύτερη περίπτωση, ο 2 βγαίνει από turnout screen του 3 ("Away" option 2)

Option 3: o 4 στήνει screen για τον 3, ο οποίος μπορεί να κόψει back door και αν δεν πάρει πάσα να βγει στη γωνία. Στη συνέχεια ο 4 πάιρνει την μπάλα με hand-off και κάνει drive, ενώ ο 1 βγαίνει από down screen του 2 στην αδύνατη πλευρά ("Over" option 1)

 Option 4: o 3 βγαίνει ψηλά από το screen του 4 και παίρνει την μπάλα με hand-off από τον 5, ενώ οι 2 και 1 εκτελούν την ίδια κίνηση στη weak side ("Over" option 2)

Option 5: o 4 κόβει στο καλάθι και βγαίνει απο turnout screen του 3, με τον 5 να κάνει dribble hand-off και τον 2 να στήνει back screen στην αδύνατη πλευρά για τον 1 ("Under" option)

Princeton Offense - Chin series

ο 1 κάνει dribble hand-off με τον 3, ενώ στην αδύνατη πλευρά οι 2 & 4 αλλάζουν θέσεις (exchange).
ο 5 ανεβαίνει στο elbow της δυνατής πλευράς, αφήνοντας έτσι πολύ χώρο για κοψίματα στο καλάθι.

Option 1: Πάσα στον 2 και back screen από τον 5 για τον 3, ο 4 λειτουργεί ως "σκαλοπάτι". Αν δεν πάρει την μπάλα ο 3, ανοίγει στη γωνία της πλευράς που είναι η μπάλα.

Option 2: ο 5 κάνει flare screen για τον 2, ο οποίος αν δεν έχει σουτ παίρνει pick n' roll από τον 5, με τους 1 & 3 να βρίσκονται ανοιχτά στις γωνίες, έτοιμοι για σουτ.

Option 3: Σε περίπτωση που ο αμυντικός του 2 παίξει "σκιά" στο flare screen, αυτός κόβει στο καλάθι για back door και μετά ο 4 παίζει side pick n' roll με τον 5.

Princeton Offense - "Chin" series

Princeton Offense - "Chin side" series

Back Screen & Side Pick n' Roll actions

UCLA & Pnr Spain action

Το Pick n' Roll και η αξιοποίησή του

  Εκτός από την Princeton offense, πολλά plays που έχει εφαρμόσει ο David Blatt περιέχουν συνεργασίες pick n' roll, με σκοπό κυρίως το drive και τη δημιουργία είτε μετά από hand-off ("pistol action") είτε από διάταξη "horns". Στο τελευταίο βίντεο μπορούμε να δούμε και off-ball screens μετά από κεντρικό pick n' roll.

Transition Side Pick n' Roll

Middle Pick n' Roll plays

Horns Set - Pick n' Roll actions

Floppy actions (single/double screen)

Το low post game στο transition και στο set παιχνίδι

  Μια άλλη κύρια συνεργασία που στοχεύει ο νέος προπονητής του Ολυμπιακού, είναι το low post παιχνίδι. Πρώτα στο transition και έπειτα στο μισό γήπεδο. Στη Maccabi είχε τον Σχορτσανίτη ως σημείο αναφοράς, που με τον όγκο και τη δύναμή του έπαιρνε πολύ καλή θέση στην "καρδιά" της ρακέτας και είτε τελείωνε ο ίδιος τις φάσεις, είτε έκανε χώρο στους περιφερειακούς για drive. Εκτός από τον center, το post-up ενός περιφερειακού παίκτη στη θέση 3 (Devin Smith), ήταν άλλη μια παράμετρος της επιθετικής τακτικής των πρωταθλητών Ευρώπης του 2014.

Transition Early Post-up & Drive actions

Horns Set - High-Low action

Double Rip - Forward post-up

Tα επιθετικά plays της Darussafaka

  Σαν τελευταία εικόνα, στο βίντεο που ακολουθεί παρατηρούμε τα κύρια plays που "ετρεχε" η Darussafaka τη φετινή σεζόν, ομάδα που έπαιξε μπάσκετ σε υψηλό τέμπο και μεγάλα σκορ, κατακτώντας το Eurocup και κερδίζοντας την επάνοδό της στην επόμενη Ευρωλίγκα.

Darussafaka Plays - 2017-18 season (Eurocup Champions)